Wilga gmina

Miejsca Pamięci Narodowej

CYGANÓWKA u dołu.

W XIX w. jednym z właściecieli Cyganówki był Dwernicki. Nie miał On nic wspólnego (poza nazwiskiem) z Józefem Dwernickim, zwycięzcą spod Stoczka Łukowskiego 14 marca 1831 roku. Pewnie miejscowy Dwernicki ucieszyłby się z awansu na generała. Napis na tablicy wiszącej na dębie, pomniku przyrody, zmylił już wiele osób. Spotkałem ten błąd w kilku publikacjach.

GOŹLIN zdjęcia z 2012 u dołu.
Samotna mogiła jest położona w lesie we wschodniej części wsi. Pochowana jest tu rodzina Adamskich – ojciec, matka i dziecko oraz teściowa p. Kruk. Zostali rozstrzelani przez Niemców w 1942 lub 1943 roku za ukrywanie podejrzanych o działalność antyniemiecką. Donosiciel został zlikwidowany przez partyzantów. O mogile opowiedział mi i pokazał Tadeusz Kurek z Podola.

MARIAŃSKIE PORZECZE, zdjęcia u dołu.
Kamień stoi przy Nadwiślance przy skrzyżowaniu z drogą Mariańskie Porzecze – Ostrybór w połud-wsch. rogu. Na kamieniu jest napis: W TYM REJONIE NOCĄ 27 KWIETNIA 1944 r. NA PLACÓWCE ODBIORCZEJ „KUBEK” „WAZA” ODDZIAŁ ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ DOWODZONY PRZEZ POR. KAROLA PIECZYKORANA „SŁAWOSZA” I PPOR. STANISŁAWA MIERZIKOWICZA „MIRZĘ” PRZYJĄŁ ALIANCKI ZRZUT LOTNICZY BRONI Z WŁOCH WYKONANY PRZEZ POLSKĄ ZAŁOGĘ PAF W SKŁADZIE:
PPOR. LUDWIK DOMAŃSKI
CHOR. ARTUR DUNAJEWSKI
CHOR. JAN LEWANDOWSKI
CHOR. BRONISŁAW ŚRODOŃ
ST. SIERŻ. TADEUSZ NIEZRĘCKI
ST. SIERŻ. JÓZEF PADZIK
SIERŻ. ALEKSANDER ANDERMAN
SIERŻ. MARIAN STRĄCZEK

Mariańskie Porzecze, zdjęcia u dołu.

W październiku 2014 roku przed kościołem postawiono pomnik. Później dostawiono kolejny kamień, zdjęcia będą. W 2020 roku było poświęcenie kolejnego kamienia, jest ich chyba pięć, mam zdjęcia niektórych.

NOWY ŻABIENIEC, zdjęcia z 2009.

Pomnik leży po zachodniej stronie wsi na łące pod lasem. Na tablicy jest napis: Tu leżą prochy żołnierzy Naczelnika Tadeusza Kościuszki uczestników bitwy pod Maciejowicami 10.X.1794r. Polska Fundacja Kościuszkowska Społeczeństwo Żabieńca A.D. 1999

SKURCZA, zdjęcia z 2007 u dołu.
Skansen - skansen leży na terenie Wilgi.

Skansen militarny leży przy Nadwiślance naprzeciw Osiedla Wilga. Oprócz pomnika, (obelisk wystawiono w 1956 roku), poświęconego Armii Radzieckiej i I Armii Wojska Polskiego są tu działa oraz schemat mostu zbudowanego przez polskich saperów w ciągu 58 godz. w sierpniu 1944 r. oraz kamienie poświęcone każdej jednostce biorącej udział w budowie mostu i przeprawie.

W 2020 roku starto stary napis a wykonano nowy (patrz na zdjęciach z 2020 roku).

SKURCZA
Cmentarz wojenny, zdjęcia u dołu.

Cmentarz leży po wschodniej stronie Nadwiślanki. W 2002 r. z inicjatywy p. Zbigniewa Węgrzynka został odnowiony przez p. Jerzego Jarząbka z Garwolina (fundacja Urzędu Gminy w Wildze). Obiekt na planie koła o średnicy ok. 6 m, obmurowany murkiem z łupanego kamienia. W części centralnej we wgłębieniu kwadratowy pomnik centralny z napisem PAX. Okrąg wybrukowany kamieniami. Przed wejściem dwa oryginalne polne kamienie, na lewym napis: 100 KAMPFER UM DEN WEICHSEL UBERGANG 1915. Na prawym napis: KAISERL DEUTSCH MILIT. GOUV. 1918. Dostawiono dwa nowe kamienie. Na lewym jest napis po polsku i rosyjsku: pamięci poległych Polaków i pamięci poległych Rosjan. Na prawym wykuto napis: CMENTARZ ŻOŁNIERZY POLEGŁYCH W I WOJNIE ŚWIATOWEJ W LATACH 1914÷1918. POMNIK UFUNDOWANY Z INICJATYWY URZĘDU GMINY W WILDZE PRZY WSPÓŁPRACY VDK W KASSEL. AD 2002.

STARY ŻABIENIEC, zdjęcia u dołu.

Obelisk poświęcony I Armii WP. Z boku jest napis: WE WSI ŻABIENIEC w OKRESIE OD 8 SIERPNIA DO 13 WRZEŚNIA 1944 r. PRZEBYWAŁO DOWÓDZTWO i SZTAB I ARMII LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO. W XXX ROCZNICĘ POWSTANIA LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO. PAŹDZIERNIK 1973 r.

TARNÓW, zdjęcia u dołu.

Pomnik

Pomnik stoi przy Nadwiślance między Skurczą a Tarnowem na brzegu Wisły. Postawiono go w 1974 r. w XXX PRL.

TARNÓW, zdjęcia z 29 stycznia 2012, u dołu.
Cmentarz
Cmentarz jest usytuowany około 200m od Nadwiślanki przy wjeździe do wsi od strony Maciejowic po prawej stronie na wysokości przydrożnej kapliczki (postawionej na pamiątkę kościoła). Na cmentarzu jest tylko jedna mogiła. Tablicę z napisem CMENTARZ WOJENNY… umieścił oddział PTTK Otwock.
Na leżącej tablicy na mogile jest napis
LUDWIK TONDERA
UNTFFR s/L.J.R. 51
+30/VII 1915.

WILGA zdjęcia z 2009 u dołu.

Kościół

Pomnik stoi przed kościołem po prawej stronie jadąc od mostu na Wildze. Na tablicy jest napis: POLEGLYM W WALCE – OFIAROM HITLEROWSKIEGO BARBARZYŃSTWA W LATACH 1939-1944 W MIEJSCU ŚWIĘCONYM MĘCZEŃSKĄ KRWIĄ POLAKÓW. SPOŁECZEŃSTWO GMINY WILGA W XXX ROCZNICĘ PRL

WILGA

Obelisk, zdjęcia u dolu.

Obelisk z napisem: 1918÷1928. W 10-CIO LETNIĄ ROCZNICĘ WSKRZESZENIA NIEPODLEGŁOŚCI OJCZYZNY. MIESZKAŃCY GMINY WILGA stoi przy skrzyżowaniu ul. Warszawskiej i Wojska Polskiego obok Policji. Został odnowiony z inicjatywy p. Zbigniewa Węgrzynka, mieszkańca Wilgi w 1992 lub 1993 r. Górną część z Piłsudskim i Orłem ufundował Z. Węgrzynek a wykonał, wg zdjęcia z okresu międzywojennego, p. Tadeusz Tchórzewski z Wołomina.

Osiedle Wilga

Jedyny grób, którego nigdy nie widziałem. Zdjęcie nadesłał p. Tomasz Piotrowski. Oto jego komentarz: Zdjęcie przedstawia samotną mogiłę, najprawdopodobniej żołnierza z 1944, na Osiedlu Wilga. W latach 70. stał tam krzyż brzozowy z tabliczką. Zdjęcie u dołu.

WILGA zdjęcia z 2008

Cmentarz
Na cmentarzu jest pomnik. Z tyłu jest mnóstwo krzyży. Na pomniku jest napis: W HOŁDZIE ŻOŁNIERZOM WOJSKA POLSKIEGO POLEGŁYM W OBRONIE OJCZYZNY W LATACH 1939-1944.
Ppor. H. CHOMOWSKIEMU
Kan. M. BARANOWI
Kan. H. HAJACOWI
Kan. M. JAKUBISZYNOWI
Kan. J. KIELSKIEMU
Kan. M. RZESZEWSKIEMU
Szer. S. SUCHECKIEMU
ORAZ 39 ŻOŁNIERZOM NIEZNANYM. URZĄD GMINY WILGA A.D. 2000
Wymienieni z nazwiska zginęli w 1944 r. a nieznani w 1939 r. Pomnik wykonał z piaskowca artysta Jerzy Jarząbek z Garwolina.
Jest też kilka przykładów mogił ofiar reżimów: Armii Czerwonej z 23 września 1944 r. oraz hitlerowskiego, obie z 27.VII. 1944 r.

Kliknij Strona główna