czwartek - Kapliczki, krzyże, pomniki

KAPLICZKI KRZYŻE KOŚCIOŁY POMNIKI AKTUALNOŚCI
INNE CIEKAWE OBIEKTY W POWIECIE GARWOLIŃSKIM
Kazik Paciorek
Przejdź do treści

czwartek

Ukraina 2012

 Ludowe Towarzystwo Naukowo-Kulturalne oddział Garwolin na czele z p. Zbyszkiem Węgrzynkiem zorganizowało wyjazd na Ukrainę śladami polskości. Pojechało na cztery dni 31 osób, członków towarzystwa. Wspaniałym przewodnikiem, z dużą wiedzą była p. Beata Kost, polka, rodowita lwowianka. Trasa bardzo ciekawa, program napięty, na wszystko nie starczyło czasu. W czwartek, 19 lipca 2012 zwiedzaliśmy:

 TOMASZÓW LUBELSKI - postój.

 RAWA RUSKA - wymiana walut

 Olesko - Olesko było jedną z najstarszych osad i grodów książąt halicko-wołyńskich. Od 1327 przez krótki okres było we władaniu książąt wołyńskich, zaś od 1340 – wielkich książąt litewskich. W 1366 zostało przyłączone do Polski przez króla Kazimierza Wielkiego. W latach 1382-1432 toczyły się o Olesko walki polsko-litewskie, zakończone nadaniem grodu rycerzowi Janowi z Sienna za zasługi wojenne przez króla Władysława. Jan Kamieniecki miał trzech synów:Wojciecha, Jana i Stanisława, którzy zostali dziedzicami Oleska. Na początku XVI w. było własnością dwóch córek ostatniego z Sienieńskich: Anny Herburtowej i Jadwigi Kamienieckiej. W II połowie XVI w. Kamienieccy sprzedali swoją część Oleska Stanisławowi Żółkiewskiemu. Na początku XVII w. przez małżeństwo córki Żółkiewskiego z wojewodą ruskim, Janem Daniłowiczem (w którego służbie był Michał Chmielnicki, ojciec Bohdana), Olesko przeszło na Daniłowiczów, a w następnym pokoleniu przez Teofilę z Daniłowiczów Sobieską – na Sobieskich. W 1629 w Olesku urodził się Jan Sobieski, przyszły król. W 1719 hetman Mateusz Rzewuski kupił od królewicza Jakuba Sobieskiego cały klucz oleski. Po I rozbiorze Polski Olesko przejęli Austriacy a ostatni właściciel – Wacław Rzewuski – przeniósł swoją siedzibę do Podhorców. W latach 1772-1918 roku – miasto w Królestwie Galicji i Lodomerii w Cesarstwie Austriackim. W tym okresie, Olesko zamieszkiwali Polacy i Rusini (ogółem 2623 osób według spisu ludności z 1857). W tym roku, właścicielem tabularnym miasta był Dyzma Lityński.
 Podczas okupacji pozbawione praw miejskich i włączone do nowej wiejskiej gminy Olesko.


 Podhorce - Osada Podhorzec wzmiankowana była już przed rokiem 1400; od 1440 Podhorce stanowiły własność Podhoreckich, od 1633 - Koniecpolskich, od 1682 - królewicza Jakuba Sobieskiego; po pierwszym rozbiorze, od 1772 znajdowała się na terenach należących do Królestwa Galicji i Lodomerii w Cesarstwie Austriackim w Galicji i była własnością Rzewuskich (od 1725 do 1865), a następnie Sanguszków. W roku 1857, Podhorce zamieszkiwali głównie Polacy i Rusini (ogółem 630 osób wg spisu ludności z owego roku). Parafia greckokatolicka loco, a rzymskokatolicka w wiosce Prussy. Właścicielem tabularnym wioski był w tym okresie Józef Ubysz. W latach 1919-1939 ponownie w Polsce w powiecie złoczowskim województwa tarnopolskiego; od 1939 do 1991 w Ukraińskiej SRR. Obecnie znajduje się na terytorium Ukrainy.
 W swojej rezydencji w Podhorcach Wacław Piotr Rzewuski h. Krzywda (1706-1779) hetman wielki koronny, hetman polny koronny, kasztelan krakowski, wojewoda podolski urządził jedną z najświetniejszych scen prywatnych w Europie. Wystawiał tu autorów klasycznych.


 Poczajów - To niewielkie miasteczko położone malowniczo na grzbiecie wyniosłego wzgórza opodal Podkamienia, między Brodami a Krzemieńcem, słynie jako ośrodek pielgrzymkowy tak prawosławnych jak grekokatolików. Ogromna Ławra Poczajowska jest interesującym, wysokiej klasy zabytkiem, wg legendy na szczycie góry objawiła się Najświętsza Bogurodzica w słupie ognia, pozostawiająca na skale swój ślad. W miejscu tym mieli się osiedlić w niewielkich pieczarach mnisi prawosławni już w XIII wieku. Stopniowo rosła sława miejsca, któremu w 1527 roku król Zygmunt I Stary nadał specjalny przywilej. Przełom w rozwoju klasztoru nastąpił w 1597 roku, kiedy sędzina Łucka Anna z Konińskich Hojska, podarowała mu ikonę Matki Boskiej otrzymaną od patriarchy Neofita.W 1648 roku Ewa i Teodor Domaszewscy, właściciele Poczajowa, ufundowali nową cerkiew pw. św. Trójcy – o charakterze obronnym. Dzięki temu oraz, zgodnie z prawosławna tradycją, dzięki pojawieniu się Matki Boskiej i bł. Hioba (przełożony klasztoru żyjący 1550 – 1651) klasztor obronił się w 1675 roku przed Turkami i Tatarami.
 W 1720 roku przejęli klasztor bazylianie, których można określić unickimi jezuitami dążącymi do unifikacji z Rzymem, czego efektem było ukoronowanie w 1773 r. obrazu Matki Boskiej papieskimi koronami.
 Niezwykle zasłużoną dla klasztoru osoba był też wojewoda bełski i starosta kaniowski, Mikołaj Bazyli Potocki, który aby odpokutować za swoje bujne życie wstąpił do klasztoru w 1759 a zmarł w nim w 1782.Po powstaniu listopadowym w ramach represji popowstaniowych odebrano klasztor bazylianom i zwrócono prawosławnym. Od tego czasu pod "czułą" opieką carów, od których otrzymał spore sumy i miano ławry, klasztor staje się za sprawą mnicha Witalista kierującego wydawnictwem Ławry, ośrodkiem ziejącym nienawiścią do Polaków i katolicyzmu.Po I wojnie światowej w granicach niepodległej Polski, jako twierdza prawosławia m.in. regulując czas nabożeństw wg czasu moskiewskiego. W czasach sowieckich część klasztoru zamieniona na muzeum ateizmu, część łącznie z cerkwią była czynna.
 Obecnie wciąż pozostaje ośrodkiem Prawosławia i jest w jurysdykcji Autonomicznej Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Pratriarchatu Moskiewskiego.


Cofnij do strony głównej          Cofnij do wyjazdy
Wróć do spisu treści