Pilawa gmina
GOCŁAW KOLONIA (ŻELAZNA)
Pomnik stoi przy drodze Warszawa – Lublin po lewej stronie. Podobno tu straszyło, dopóki nie postawiono pomnika.
25 sierpnia 1863 r. duży oddział „Dzieci Warszawskich” dowodzony przez płka Ludwika Żychlińskiego starł się z przeważającymi siłami rosyjskimi gen. Meller Zakomelskiego. W mogile pochowano ok. 100 powstańców. W bitwie brał młody Bolesław Prus (pod swoim właściwym nazwiskiem jako Aleksander Głowacki).
W 2010 roku mogiła została odnowiona. W literaturze obiekt znany jako Żelazna, obecnie mogiła leży na terenie wsi Gocław Kolonia.
Po przebudowie krajowej 17. znalazłem zupełnie iiny kamień (styczeń 2021). Patrz Gocław kościół.
Gocław kościół, zdjęcia u dołu.
W związku z planowaną budową autostrady i ewentualnym usunięciem pomnika w Gocławiu Kolonii (Żelaznej) postanowiono naprzeciwko kościoła w 2013 roku postawić nowy pomnik poświęcony temu samemu zdarzeniu (patrz wyżej)
Gocław Zawadka
W pólnocnej częsci wsi niedaleko koloni Zawadka przed mostem po prawej stronie na trzech olbrzymich kamieniach są tablice poświęcone zamordowanym młynarzom.
Zdjęcia u dołu z 2014 roku.
GOCŁAW, cmentarz, zdjęcia u dołu.
Na końcu cmentarza parafialnego po prawej stronie znajduje się zbiorowa mogiła nieznanych żołnierzy poległych podczas II Wojny Światowej.
LIPÓWKI, zdjęcia u dołu.
Pomnik znajduje się przy skrzyżowaniu dróg Warszawa – Lublin i Pilawa – Parysów. Na metalowej tablicy jest napis: CHWAŁA BOHATEROM WALK O WOLNOŚĆ OJCZYZNY. W TYM MIEJSCU 23 CZERWCA 1944 R. 1 DRUŻYNA POD DOWÓDZTWEM STEFANA GORY ps. WILCZEK Z ODDZIAŁU PARTYZANCKIEGO „CHOCHLIK” OBWODU „GOŁĄB” – GARWOLIN KPT. CZESŁAWA BENICKIEGO UWOLNIŁA PO STOCZONEJ WALCE Z NIEMCAMI ARESZTOWANYCH ŻOŁNIERZY AK PRZEWOŻONYCH Z GARWOLINA DO WIĘZIENIA NA PAWIAK W WARSZAWIE. LIPÓWKI 20.09.1992 R.
ŁUCZNICA
Krzyż i obelisk poświęcony powstańcom styczniowym położone są przy leśnej drodze z Łucznicy do Natolina 1.5 km od zakrętu w Łucznicy na Osieck. Po drugiej stronie drogi ogrodzone są dwa kamienie poświęcone zrzutom lotniczym z Wielkiej Brytanii podczas II wojny światowej.
Napis na lewym: W TYM REJONIE NOCĄ 14 WRZEŚNIA 1943 R. MIAŁ MIEJSCE ALIANCKI ZRZUT LOTNICZY Z WIELKIEJ Brytanii. PLACÓWKA ODBIORCZA ARMII KRAJOWEJ SPODEK DOWODZONĄ PRZEZ PPOR. STANISŁAWA MIERZYKOWICZA „MIRZĘ”. PRZYJĘŁA WÓWCZAS TRZECH CICHOCIEMNYCH PPOR. KAZIMIERZA TUHRMONA „ZACZEPA” PPOR. ROMANA WISZMIOWSKIEGO „HARCERZA” PPOR. FRANCISZKA ŻACZKA „MATKI” ORAZ BROŃ, AMUNICJĘ I RADIOSTACJĘ DLA KG AK. ŁUCZNICA 15.IX. 2003 r.
Napis na prawym: ZRZUT W OPERACJI „NEON 7” WYKONAŁA POLSKA ZAŁOGA HALIFAXA DT-362 „L” Z 1586 ESKADRY PAF W SKŁADZIE:
KPT. ANTONI FREYER
ST. SIERŻ. HENRYK BOBER
ST. SIERŻ. STANISŁAW KOZŁOWSKI
SIERŻ. ALFRED PAWLITTA
SIERŻ. STANISŁAW GOJDŹ
SIERŻ. JAN PRYMUS
SIERŻ. JAN WERNIKOWSKI
ŁUCZNICA
Przy tej samej drodze (patrz wyżej) około 150 m od zakrętu jest kamień z napisem: CHWAŁA BOHATEROM WALK O WOLNOŚĆ OJCZYZNY. W TYM MIEJSCU W DNIU 30 LIPCA 1944 R. ODBYŁA SIĘ W RAMACH AKCJI „BURZA” KONCENTRACJA ODDZIAŁÓW ZBROJNYCH ARMII KRAJOWEJ ZGRUPOWANIA „GOŁĄB”.
PUZNÓWKA, u dołu.
Pomnik jest położony przy drodze Puznówka – Parysów na końcu wsi po prawej stronie. U podnóża kopca jest tablica z napisem: Pamięci poległym w czasie walk I Wojny Światowej 1914÷1918, wojny polsko-rosyjskiej 1919÷1920, II Wojny Światowej 1939÷1945. Ojczyzna to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć – tracą życie. My pamiętamy. PUZNÓWKA 1998 r.
PUZNÓWKA zdjęcia z grudnia 2013
Samotna mogiła, w lesie miedzy Puznówką a Gocławiem po prawej stronie przy krajowej 17-ce jest samotny, zadbany grób. Nie wiadomo, kto tam leży i z jakiego okresu. O mogile powiedział mi Kuba Starzyński z Leszczyn.
W związku z przebudową krajowej 17. nie wiem, czy mogiła jeszcze jest. U dołu
TRĄBKI zdjęcia z 2011
Cmentarz
Na cmentarzu parafialnym jest 12 jednakowych mogił z betonowymi płytami i metalowymi krzyżami. Na każdej płycie jest napis: NIEZNANY ŻOŁNIERZ POLEGŁ ZA OJCZYZNĘ 1939 r.
Są też inne mogiły.